اضطراب یکی از احساسات طبیعی و واکنش‌های رایج ما به شرایط مختلف و موقعیت‌های گوناگون است؛ بنابراین همانطور که یک انسان در طول زندگی خود، خوشحال، ناراحت، عصبانی و … میشود، ممکن است اضطراب را هم تجربه کند.
اما در مواردی، شدت این اضطراب آنقدر زیاد میشود که آرامش روانی فرد و سیر طبیعی زندگی او، دچار اختلال میشود. تا جایی که بسیاری از رفتارها، عملکرد و تصمیم‌گیری و حتی ارتباطات او را با جهان اطراف با اختلال روبه‌رو می‌کند. به همین دلیل شناخت صحیح راه های درمان اضطراب اهمیت مهمی دارد و می‌تواند فرد را برای مدیریت بهتر آن یاری کند.
اضطراب یکی از احساسات طبیعی و واکنش‌های رایج ما به شرایط مختلف و موقعیت‌های گوناگون است؛ بنابراین همانطور که یک انسان در طول زندگی خود، خوشحال، ناراحت، عصبانی و … میشود، ممکن است اضطراب را هم تجربه کند.
اما در مواردی، شدت این اضطراب آنقدر زیاد میشود که آرامش روانی فرد و سیر طبیعی زندگی او، دچار اختلال میشود. تا جایی که بسیاری از رفتارها، عملکرد و تصمیم‌گیری و حتی ارتباطات او را با جهان اطراف با اختلال روبه‌رو می‌کند. به همین دلیل شناخت صحیح راه های درمان اضطراب اهمیت مهمی دارد و می‌تواند فرد را برای مدیریت بهتر آن یاری کند.
دکتر مرجان محمدیان، برای آشنایی بیشتر شما با راه های درمان اضطراب نکات مهمی را درباره این موضوع بیان کرده‌اند.
این موضوع را به‌خاطر داشته باشید که تشخیص اضطراب و اجرای یک پروتکل درمانی دقیق و مؤثر، کاری است که باید به کمک یک فرد متخصص در این زمینه، انجام بگیرد؛ بنابراین اگر حس می‌کنید که خودتان یا یکی از عزیزان شما با اضطراب روبه‌رو است و زندگی او تحت‌تأثیر قرار گرفته است، حتما پیش یک روانشناس بروید و درمان خود را آغاز کنید.
اضطراب احساسی است که به طور طبیعی در همه افراد وجود دارد. در واقعیت همه ما در برخی شرایط خاص، مانند تغییر موقعیت‌ها، ورود به یک موقعیت کاری جدید، واردشدن به مقطع تحصیلی تازه و … این حس اضطراب را تجربه می‌کنیم. به همین دلیل می‌توان گفت اضطراب پاسخ طبیعی بدن ما به شرایط مختلفی است که در آن قرار می‌گیریم و از این جهت آن را به‌عنوان یک موضوع تهدیدکننده یا اختلال، نمی‌شناسیم.
اما در جایی اضطراب را به‌عنوان یک اختلال در نظر می‌گیریم و به دنبال درمان آن می‌رویم که احساس می‌کنیم سازگاری ما در زندگی بسیار کاهش‌یافته است. برای مثال اضطراب باعث میشود که به‌موقع قادر به انجام کارهایمان نباشیم، تمرکز ما از بین برود، دائماً احساسات ناخوشایند را تجربه کنیم یا با مشکلات خواب مواجه شویم و … . در این شرایط و زمانی که علائم رایج اضطراب به شکل مزمن خودشان را نشان می‌دهند، باید برای درمان اضطراب اقدام کنیم.
نکته مهم و خوشحال‌کننده درباره اختلال اضطراب این است که این مشکل درمان‌پذیر است و با به‌کارگیری روش‌های علمی روانشناسی، می‌توان علائم ناخوشایند آن را کاهش داد..
درمان اختلال اضطراب به شیوه‌های مختلفی رخ میدهد و روش‌های متعددی برای آن وجود دارد. درمان‌های روانشناختی در این حوزه اهمیت ویژه‌ای دارند و سال‌هاست که با روش‌های مختلف درمان‌های غیردارویی مواجه هستیم.
ازجمله راه های درمان اضطراب بدون دارو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
روانکاوی سنتی شیوه‌ای است که روانکاوان متقدم برای درمان بیماران خود، به‌ویژه درمان مشکلات اضطرابی از آن استفاده می‌کردند. ازآنجایی‌که در روانکاوی، ریشه اضطراب‌ها، امیال، گرایش‌ها و کشاننده‌های ناخودآگاه فرد است، تلاش می‌کنند فرد را به‌آرامی با ریشه‌های مشکلاتی که منجر به اضطراب شده است، روبه‌رو کنند.
بنابراین روانکاوان از طریق ایجاد بینش جدید در مراجع، در مدت‌زمان تقریباً طولانی، به فرد کمک می‌کنند تا اضطراب خود را کاهش دهد.
یکی از مهم‌ترین راه های درمان اضطراب که به صورت گسترده در این زمینه به کار می‌رود، رفتار درمانی است. در این روش از درمان و تمرین‌های مشخص رفتاری و عملی استفاده میشود که بسیار جزئی انجام می‌گیرد. مثل حساسیت زدایی نظام‌دار یا تدریجی.
در این روش از سلسله‌مراتب استفاده میشود. به این شکل که موقعیت‌های گوناگون فرد را از کمترین میزان اضطراب تا بالاترین میزان آن تنظیم کرده و تلاش می‌کنند به شکل واقعی یا تجسمی فرد را با آن روبه‌رو کنند. به این صورت، فرد می‌تواند به‌مرورزمان توانایی مقابله با موقعیت‌های اضطراب‌آور خود را به دست آورد.
به‌این‌ترتیب فرد با آگاهی از تغییرات بدنی خود که ناشی از شرایط اضطرابی است، راه‌های مدیریتی و کنترلی مناسبی را در برابر آن‌ها پیاده‌سازی می‌کند. در این روش، عامل تنظیم احساسات و مدیریت آن‌ها، خود فرد است.
این روش درمانی که یکی از راه‌های درمان اختلال اضطراب است، در حوزه درمان‌های تحلیلی روانشناختی جای می‌گیرد. این رویکرد بر پایه این فرض بنا شده که بروز اضطراب در فرد، به دلیل کاهش توانایی مقابله‌ای او برای مواجه شدن با تکانه‌ها و احساسات ناخوشایند و نامطلوب فرد است. از این منظر این روش با روانکاوی شباهت‌های زیادی دارد.
در روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت، تلاش میشود که با افزایش ظرفیت فرد برای تحمل اضطراب و آگاهی از علائم و بازخوردهای فرد، نسبت به خودش، در جلسه مشاوره، درمان صورت بگیرد.
علاوه بر درمان‌های روانشناختی، طیفی از درمان‌های دارویی هم در میان راه‌های درمان اختلالات اضطرابی وجود دارد. معروف‌ترین داروهایی که برای درمان اضطراب استفاده می‌شوند، در گروه زیر جای می‌گیرند.
گروه داروهای بنزودیازپین‌ها، از معروف‌ترین درمان‌های دارویی اضطراب هستند که در موارد زیادی به کار می‌روند. داروهایی مانند دیازپام که با نام تجاری والیوم شناخته میشود، آلپرازولام یا زاناکس، کلونازپام یا کلونوپین و لورازپام یا آتیوان برای درمان استرس و اضطراب، از این خانواده دارویی استفاده می‌شوند.
این داروها به‌عنوان داروهای اصلی در اختلال اضطراب فراگیر تجویز می‌شوند. اما، درباره انواع دیگر اضطراب مانند هراس اجتماعی و … این داروها به‌عنوان مکمل به کار می‌روند.
داروهای دیگری با عنوان گروه مسدودکننده بتا هم وجود دارند که معروف‌ترین آن‌ها، پروپرانول یا پروپرانولول است. ترونولومین هم در این خانواده جای می‌گیرد.
به‌طورکلی داروهای گروه مسدودکننده بتا تلاش می‌کنند از طریق کاهش ضربان قلب و فشارخون، اثرگذاری متغیرهای مرتبط با اضطراب و استرس را کاهش دهند؛ بنابراین زمانی که علائمی مانند لرزش، تعریف و … علائم غالب فرد باشند، این داروها در کاهش آن بسیار مناسب‌اند.
داروهای این دسته نیز در میان راه‌های درمان اختلال اضطراب به کمک دارو نقش زیادی دارد. داروهایی مانند سرترالین یا آسنترا و آلونتا ازجمله داروهای این گروه هستند که برای برخی افراد تجویز می‌شوند.
داروهای این طیف، ضدافسردگی به حساب می‌آیند اما در برخی اضطراب‌ها مانند اضطراب اجتماعی هم تأثیر بسیار خوبی دارند.
سیتالوپرام و فلوکستین از دیگر داروهای معروف در این گروه هستند.
در بسیاری از موارد، فرد همزمان، نیاز به روان درمانی و دارو درمانی دارد. این مورد برای افرادی که تجربیات اضطرابی شدیدی دارند، بسیار مؤثر و ضروری است؛ بنابراین اگر فردی به هر دو نوع درمان نیازمند باشد، نباید نسبت به انجام آن مقاومت کند.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که درباره مدیریت اضطراب مطرح میشود، استراتژی‌های کمکی و مقابله‌ای هستند که فرد باید آن‌ها را به کار بگیرد.
این راهکارها با عنوان راهکارهای مدیریت استرس، مدیریت هیجان یا تمرین‌های آرام‌بخشی شناخته می‌شوند.
روانشناسان، استراتژی‌های کمکی برای مدیریت اضطراب فرد را به شکل زیر بیان می‌کنند:
تغییر رژیم غذایی به شکل مؤثری در مدیریت اضطراب تأثیر دارند. برخی غذاهای پرکالری مانند سس‌ها، به دلیل مواد نگهدارنده درون خود، برای افراد مستعد اضطراب، مقداری تحریک‌کننده‌اند. همچنین مصرف کافئین نیز برای افرادی با زمینه اضطراب، ایجاد مشکل می‌کند.
خواب نامناسب و نبود برنامه درست برای خوابیدن، افراد را برای ابتلا به اضطراب مستعد می‌کند! بنابراین داشتن یک الگوی مناسب و تغییر در برنامه خواب از دیگر استراتژی‌های کمکی برای مدیریت اضطراب هستند.
کمبود فعالیت بدنی، با اضطراب ارتباط دارد؛ بنابراین روزانه بخشی از زمان خودتان را به فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی و اختصاص دهید.
یک پیاده‌روی 10 دقیقه ای می‌تواند درست مانند یک تمرین 45 دقیقه ای مؤثر باشد. اگر به طور منظم، حداقل 3 بار در هفته ورزش کنید، کمتر احساس اضطراب خواهید کرد.
فقدان برنامه‌ریزی برای انجام کارها یا عدم برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت در ایجاد اضطراب یا تشدید آن مؤثر است.
صحبت با افراد مطمئن و مورد اعتماد، به ویژه کسانی که تجارب اضطرابی داشته‌اند، از دیگر استراتژی‌های کمکی برای کاهش و مدیریت اضطراب است.
استراحت در میان انجام کارها، به جمع‌شدن نیروی فرد برای انجام دادن کارهای جدید کمک زیادی می‌کند.
انجام منظم این تمرین‌ها مانند تنفس شکمی و تمرکز روی آن، رها سازی ماهیچه ای مثل تمرکز روی یک عضو بدن و رها کردن و توجه به تغییرات آن و … به شکل مؤثری فرد را برای آرام سازی خود در شرایط اضطرابی کمک می‌کنند. روش‌های موسوم به یوگا یا مایندفولنس هم در مدیریت استرس و اضطراب بسیار کارآمد و مفید هستند.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به سایت دکتر مرجان محمدیان می باشد.
طراحی و پیاده سازی توسط تیم تخصصی وطن دیزاین
مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد ، هر نظری که برای ما می نویسید قوت قلبی برای حال ما خواهد بود