خودزنی و نکاتی که باید درباره آن بدانیم!

 

چرا افراد به خود آسیب می رسانند؟
افراد دچار خودزنی، ممکن است احساس کنند چنین کاری به آزاد شدن احساسات سرکوب شده اضطراب، خشم یا ناراحتی کمک می کند. اما شواهد نشان می دهد طی زمان، آن عواطف خام – به همراه احساسات بیشتری از شرم و گناه – تداوم یافته و حتی بدتر می شوند. علاوه بر این، حتی اگر فرد در پی وارد کردن آسیب شدید یا ماندگار به بدن خود نباشد، خودزنی می تواند بسیار خطرناک باشد. 

رفتار خودزنی اغلب در ترومای ابتدای کودکی از جمله سوءاستفاده های جنسی، کلامی و فیزیکی ریشه دارند. در برخی موارد، خودزنی خاصی که به صورت ناگهانی بروز پیدا می کند، می تواند تلاشی برای در دست گرفتن مجدد کنترل امور بعد از یک تجربه آزاردهنده خاص مثل مورد حمله قرار گرفتن یا رویداد تروما زای دیگری باشد. 

 

چه کسانی بیش از همه در معرض خودزنی هستند؟ 
خودزنی اغلب در نوجوانان و بزرگسالان جوان روی می دهد؛ داده های اخیر، نرخی بین 6 تا 14 درصد پسران نوجوان و 17 تا 30 درصد دختران را نشان می دهد. ولی بزرگسالان نیز ممکن است درگیر خودزنی شوند، به ویژه آن هایی که با عوارض سلامت روان یا سابقه خودآسیبی درگیر بوده اند. 

 

آیا دختران دچار خودزنی بیشتری نسبت به پسران می شوند؟
با این که پسران و دختران هردو ممکن است دچار خودزنی شوند، اما نرخ آن در میان دختران بالاتر به نظر می رسد؛ همچنین احتمال بروز این رفتار در دختران در سنین پایین تر، بیشتر است. با این حال، برخی کارشناسان ادعا می کنند انواع خاصی از رفتارهای خودزنی که پسران با احتمال بیشتری درگیر آن ها می شوند – مثل مشت زدن به دیوار در زمان عصبانیت – ممکن است در بررسی های گسترده به عنوان خودزنی گزارش نشود. 
آیا خودزنی بدین معنا است که فرد گرایش به خودکشی دارد؟

علائم و نشانه های خودزنی
مشخص کردن زمانی که فرد در حال آسیب رساندن به خود است، ممکن است دشوار باشد زیرا خودزنی اغلب در خفا انجام می شود و به خاطر ترس و شرم، مخفی نگه داشته می شود. بریدگی ها و خراش های تازه، جای گاز گرفتگی و سوختگی، زمانی که مکررا روی دهند، همگی می توانند نشانه هایی از خودزنی باشند. سایر نشانه های فیزیکی می تواند شامل کبودی، اثر زخم و قسمت های بدون مو مانده پوست باشد، به ویژه آن هایی که الگویی مکرر از آسیب را نشان می دهند. سایر نشانه های کمتر آشکار می تواند مثلا شامل فردی باشد که به نظر می رسد تمایل به تصادف کردن داشته باشد یا در هوای بسیار گرم لباس آستین بلند و شلوار ضخیم می پوشد. این رفتارها ممکن است تلاشی برای مخفی کردن خودآسیبی باشند. افراد دچار خودزنی ممکن است نشانه هایی از افسردگی یا پیش بینی ناپذیری عاطفی را نیز نشان دهند، مثل اظهار نظرهایی در مورد درماندگی یا بی ارزش بودن خود. 

 

 

چطور می توانم متوجه شوم نوجوان من دچار خودزنی است؟
شناسایی رفتار خودزنی می تواند دشوار باشد زیرا اغلب مخفی نگه داشته می شود یا در نواحی از بدن صورت می گیرند که به آسانی قابل پنهان کردن هستند. نشانه های آن می تواند شامل زخم های بی دلیل یا مجموعه ای از بریدگی ها؛ استفاده زیاد از سرآستین، لباس آستین بلند (در هوای گرم) یا بانداژ؛ یا افزایش افسردگی و اضطراب باشد.

 

بیشتر بخوانیم: جویدن ناخن و راه های درمان آن

 
آیا خودزنی باعث درد می شود؟
عموما، آری. اما شواهد جدید عصب شناختی نشان می دهد افراد دچار خودزنی از آستانه تحمل درد بالاتری برخوردار هستند. علاوه بر این، افراد دچار خودزنی، به جای واکنش منفی به درد، به واسطه آن تسکین می یابند.
نوجوان من به سایت های خودزنی سر می زند. آیا باید نگران این مسئله باشم؟
آیا سایت های خودزنی خطرناک هستند؟

 

چگونه مانع از خودزنی یک فرد شویم؟
هر شخصی که دچار خودزنی است، باید در درجه اول به دنبال کمک و راهنمایی باشد. اغلب، درمانگر متخصص در زمینه خودزنی می تواند به فرد کمک کند متوجه علل ریشه ای رفتار خود گشته و مکانیسم های مقابله سالم تری را به کار گیرد. 
همین طور، دوستان، شرکا یا سایر عزیزان مورد اعتماد نیز می توانند کمک کنند. وقتی فردی تمایل به خودآسیبی را در خود حس می کند، صحبت کردن در مورد آن احساسات با یک فرد نزدیک – حتی اگر صحبت خودزنی مستقیما به میان نیاید – می تواند باعث کاهش آن تمایل شده و به درک عواطف دشوار کمک نماید.

 

بیشتر بخوانیم:  اختلالات فکری چیست؟ نکاتی مهم درباره اختلالات فکری

 

در صورتی که یکی از عزیزان من دچار خودزنی شده، چه باید بکنم؟
پاسخ دادن با مهربانی و ترحم – و متوجه بودن این مسئله که خودآسیبی تلاشی برای مقابله با احساسات دردناک بوده است – اولین گام است. گام دوم، تشویق فرد به جویا شدن کمک و یاری رساندن به آن ها جهت یافتن خروجی های دیگری برای احساسات منفی (مثل نوعی ورزش) و در دسترس قرار دادن خود برای صحبت در مورد هرگونه احساسات دشواری است که با آن روبرو هستند. 

 

 

چطور می توانم تمایل خود به خودزنی را کاهش دهم؟
شناسایی محرک های خودزنی – و دوری از آن ها در صورت امکان – می تواند به کاهش رفتار خودزنی کمک کند. جایگزین کردن خودزنی با فعالیت های آرامش بخش، مثل نقاشی، دوش آب گرم، یا ورزش نیز می تواند به تمایل به خودآسیبی کمک کند.