سندرم روده تحریک پذیر (IBS)یک اختلال طولانی مدت روده ای است. این شرایط باعث ایجاد دردهای شکمی، نفخ، دفع مخاط در مدفوع، اسهال یا یبوست و یا هر دوی آن می شود. برخلاف بیماریIBD بیماریIBS باعث آسیب بافت روده ها نمیشود. اگرچه IBS جزو بیماری های مزمن و طولانی مدت به حساب میآید، اما علائم بالینی آن در طول سال ها تغییر پیدا می کند. علی رغم علائم بالینی و درگیری های مزمنی که توسط IBS ایجاد می شود، چنین شرایطی برای اکثر بیماران به عوارض خطرناک منجر نمیشود. خوشبختانه بیشتر بیماران با کنترل شرایط می توانند نشانه های موجود را بهبود ببخشند،تنها درصد اندکی از افراد مبتلا به IBS نشانه های حادی دارند.
سندرم روده تحریک پذیر ((Irritable Bowel Syndrome)) یک اختلال گوارشی طولانی مدت است که میتواند باعث ناراحتی مداوم شود. با اینکه اکثر افراد آن را با علائم شدید حس نمیکنند، ولی با این حال این بیماری بسیار شایع است. اما هنوز هم مبتلایان زیادی از وجود این سندروم اطلاعی ندارند و دردهای شکمی شدیدی را تحمل میکنند، بدون آن که بدانند مشکل از کجاست. با شناخت بیشتر و اطلاع از راه های کنترل سندروم روده تحریک پذیر، میتوان علائم آن را بهبود بخشید.
ما در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی را دربارهی علائم و علت ایجاد بیماری روده تحریک پذیر با شما به اشتراک بگذاریم و راههای کنترل آن را نیز معرفی کنیم. در ادامه همراه سایت دکتر مرجان محمدیان باشید.
این سندروم در زبان انگلیسی با (IBS) شناخته میشود و تقریبا یک بیماری مزمن به حساب میآید. با این حال، علائم آن طی سالها تغییر میکند و بسته به شرایط مختلف میتوان نشانهها را کاهش داد. این بیماری میتواند در هر سنی به وجود بیاید و معمولا زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار میدهد. سندروم روده تحریک پذیر بیماری خیلی خطرناکی محسوب نمیشود، ولی در صورت عدم توجه به آن، فرد مبتلا ممکن است مجبور شود دردهای شکمی زیادی را تحمل کند.
به طور کلی، علت قطعی ابتلا به بیماری روده تحریک پذیر هنوز مشخص نیست. ولی طبق نظر پژوهشگران، عوامل میکروبی ممکن است نقش اساسی داشته باشند. به نظر میرسد که میکروبهای درگیر در گاستروانتریت عفونی، ممکن است بر روی سیستم ایمنی بدن موثر باشند و منجر به تغییرات طولانی مدت در روده شوند. همچنین عوامل دیگری نیز در پدید آمدن این بیماری نقش دارند که شامل موارد زیر میشوند:
این علائم اغلب بعد از غذا بدتر میشوند، همچنین ممکن است تا چندین روز شدید باشند و بعد از آن بهبود یابند یا به طور کامل رفع شوند. به علاوه، نشانه های سندروم تحریک پذیر در افراد مختلف فرق دارد. آنها اغلب با برخی علائم گوارشی دیگر شباهت دارند و میتوانند قسمتهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند. نشانههای دیگری نیز وجود دارند که نسبت به علائم قبلی در افراد کمتری دیده میشوند، اینها عبارتند از:
یکی از مهمترین عواملی که به بهبود مبتلایان به سندروم روده تحریک پذیر کمک میکند، رعایت رژیم غذایی است. برخی از نوشیدنیها و خوراکیها محرک اصلی این بیماری هستند و باید تا حد امکان از آنها دوری کنید. علائم بیماری اغلب پس از مصرف برخی از محصولات مانند شکلات، شیر یا الکل بدتر میشوند و ممکن است باعث یبوست یا اسهال شوند. برخی از میوهها، سبزیجات و نوشابههای گازدار باعث ایجاد نفخ و ناراحتی میشوند.
افراد مبتلا به بیماری روده تحریک پذیر باید تا حد امکان از مواد غذایی زیر که باعث نفخ میشوند اجتناب کنند:
به اکثر مبتلایان سندروم روده تحریک پذیر پیشنهاد میشود که میزان فیبر دریافتی خود را افزایش دهند. سطح متعادل فیبر در رژیم غذایی میتواند به هضم سالم کمک کند.
مصرف پروبیوتیک معمولا به اکثر مبتلایان کمک میکند. پروبیوتیکها باکتریهای مفیدی هستند که باعث سلامت روده میشوند. البته، ممکن است فرد بلافاصله پس از مصرف مکمل، اثرات آن را احساس نکند. بنابراین باید در چندین هفته مصرف شود تا در بلند مدت بتوان اثرات مثبت آن را بررسی کرد.
تغییر در عادات غذایی میتواند به کنترل علائم کمک کند و در واقع هیچ رژیم ثابتی برای همه بیماران وجود ندارد. بنابراین، ممکن است فرد برای یافتن یک رژیم غذایی راحت و سازگار، نیاز به گذراندن مراحل آزمایش و خطا را داشته باشد. ثبت عادات و تغییرات غذایی به شما کمک میکند تا متوجه شوید که کدام یک از مواد غذایی و نوشیدنیها، موجب تحریک این بیماری میشوند و کدام یک مفیدند. در نتیجه خیلی راحتتر میتوانید وعدههای غذایی خود را میل کنید.
در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد. با این حال، اگر فرد مبتلا از عوامل محرک دوری کند، رژیم غذایی مناسبی داشته باشد و به توصیههای پزشک خود عمل کند، به طور قابل توجهی میتواند عوامل بیماری را کاهش داده و از پیشرفت آن جلوگیری کند. بهتر است بگوییم که این درمانها در کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی موثرند. از اینرو در ادامه موارد مختلفی را به شما معرفی میکنیم که برای این بیماری مفیدند:
همچنین در نظر داشته باشید که هر 3 وعدهی غذایی، باید در برنامه روزانه شما باشند و هیچ وعدهای حذف نشود. به علاوه، غذای خود را هر روز در یک زمان مشخص آماده کنید. از تند غذا خوردن دوری کرده و آن را بدون عجله و آرام میل کنید.
توجه: موارد عنوان شده فقط برخی از مهمترین داروهای روده تحریک پذیر هستند که فقط تحت نظر پزشک تجویز میشوند. بنابراین از مصرف خودسرانه آنها خودداری کرده و ابتدا با پزشک مشورت کنید. باز هم تاکید میکنیم از مصرف خودسرانه این داروها پرهیز کنید.
گاهی این دردها بسیار شدید شده و افراد را از نظر ذهنی هم دچار مشکل میکنند. در این مواقع تمرینات ذهنی و فیزیکی نیز توصیه میشوند تا در کاهش دردهای جسمی و روانی موثر باشند:
تا همین اواخر، هیچ تصویربرداری یا آزمایش خاصی برای تشخیص روده تحریک پذیر وجود نداشت. اما متخصصان اکنون میتوانند با انجام آزمایش خون به طور دقیق مشخص کنند که فرد به این بیماری مبتلا است یا خیر.
بسیاری از افراد به مرور زمان انواع مختلف سندروم روده تحریک پذیر را تجربه میکنند. پزشک برای تشخیص ابتدا سوالاتی را از مراجعهکننده میپرسد، به عنوان مثال:
سپس در صورت نیاز آزمایشهایی انجام میشوند که به تایید یا رد بیماری کمک میکنند، از جمله:
در این بین افرادی که سابقه خانوادگی بیماریِ التهابی روده، سرطان روده بزرگ یا بیماری سلیاک دارند و افرادی که سابقه سرطان تخمدان دارند نیز ممکن است به آزمایشهای بیشتری نیاز داشته باشند. همچنین گاهی این علائم در افراد بالای 60 سال میتواند خطر ابتلا به سرطان روده را نشان دهند.
از آنجا که هیچ دلیل شناخته شدهای برای سندروم روده تحریک پذیر وجود ندارد، نمیتوانید از آن پیشگیری یا اجتناب کنید. بنابراین هر زمان که متوجه این علائم شدید، برای جلوگیری از پیشرفت آنها اقدام کنید. پزشک میتواند با یک برنامه غذایی سالم به شما کند. در نتیجه پس از چند هفته یا چند ماه، متوجه بهبود چشمگیر خود خواهید شد.
زندگی با سندرم روده تحریک پذیر میتواند بسیار چالش برانگیز باشد. عوارضی مانند درد معده، اسهال و نفخ، اغلب در زندگی شما اختلال ایجاد میکنند. اما این سندروم قابل کنترل است. اگرچه درمانی وجود ندارد، ولی شما میتوانید علائم را از طریق رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی خود، بهبود دهید. اگر این علائم را احساس میکنید و از بین نمیروند، میتوانید به صورت آنلاین و حضوری، با پزشکان متخصص گوارش در ارتباط باشید تا در تشخیص بیماری به شما کمک کنند.
آیا شما تجربهای در زمینه این بیماری دارید؟ لطفا آن را با ما در کامنتها در میان بگذارید.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به سایت دکتر مرجان محمدیان می باشد.
طراحی و پیاده سازی توسط تیم تخصصی وطن دیزاین
مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد ، هر نظری که برای ما می نویسید قوت قلبی برای حال ما خواهد بود