چرا کیفیت عزت نفس کودکان، امری حیاتی است؟ عزت نفس برای کودکان چه ضرورتی دارد؟ درباره ارتباط عزت نفس با موفقیت کودکان چه می دانید؟ اگر به دنبال راهکارهای طلایی برای افزایش عزت نفس کودک دلبندتان هستید، این مقاله جذاب را تا انتها بخوانید. بنظر شما عزت نفس در کودکان تا چه حد موضوع مهم و قابل بررسی است؟ بنظر شما عزت نفس سالم در کودکان چقدر در تضمین آینده ی آنها تاثیر می گذارد؟ برای تقویت عزت نفس کودکان چه کارهایی میتوان انجام داد؟ در این مقاله به بررسی 11 نکته روانشناسی، علمی و 100% تضمینی می پردازیم که با رعایت آنان در تربیت کودکانتان می توانید اعتماد به نفس و عزت نفس سالم در کودک خود تقویت کنید.
از زمانی که کودکان به درکی از خود می رسند و هویت خود را می یابند، خود را ارزیابی کرده و خصوصیات خود را به صورت مثبت و منفی ارزش گذاری می کنند. بنابراین ارزیابی هایی که کودکان از خودشان دارند، عزت نفس یا حرمت نفس آنان را شکل می دهد و آنچه که بسیار مورد توجه است این است که تصور شخص از خودش، سرنوشت او را تعیین می کند. بنابراین مقوله عزت نفس، هم در کودکان و هم در بزرگسالان از اهمیت بسزایی برخوردار است.کیفیت عزت نفس کودک، کیفیت عزت نفس بزرگسالی و در نتیجه کیفیت حس و حال زندگی او و برداشت هایش از مسائل و شرایط بیرون را رقم می زند. پس عزت نفس کودکان اهمیت خیلی زیادی دارد.
از کودک خود خیلی تعریف و تمجید نکنید!!
همیشه شنیده ایم که گفته اند ازکودکان خود تعریف کنید؛ و رویکرد بسیاری از روانشناسان بخصوص در سال های اخیر این بوده است که بجای تنبیه کودکان خود، آنها را تشویق کنید.
اما آیا همیشه باید از کودکمان تعریف و تمجید کنیم؟!
تعریف و تمجید ساده از کودکانمان در حقیقت می تواند بیشتراز نتایج مثبت، دربردارنده آثار منفی نیز باشد!! پس چگونه و چه زمانی از کودکمان تعریف کنیم تا عزت نفس کودک آسیب نبیند؟
در این مقاله ارزشمند راهنمایی جامع از نحوه ایجاد عزت نفس در کودکان ارائه شده است.
به این مثال توجه کنید: هفته گذشته پسر 9 ساله ام موفق شد تیم فوتبال مدرسه را تشکیل دهد. من به این موضوع واقعا افتخار می کردم و پیوسته به او می گفتم «کارت خیلی عالی بود! تو بهترین هستی!». این اولین باری نیست که کودکان مورد تعریف و تمجید من قرار می گیرند. من همیشه آن ها را تشویق می کنم و بزرگ ترین طرفدار آن ها هستم. من هرزمان که کودکانی را در حال انجام کارهای خوب ببینم، زمانی که نقاشی میکشند، گل می زنند و یا بدون خجولی نظر خود را بیان میکنند، و به شستن ظرف ها کمک می کنند، آنها را تشویق می کنم. منطق من این است: اگر کودکی برای من کار خوبی انجام دهد (یا کاری که از نظر من خوب باشد)، من هم با تشویق کردن او، حس خوب را برایش ایجاد می کنم. به این کار ارتقای عزت نفس می گویند یا این که من این طور فکر می کنم. در این مقاله نکات بسیار ارزشمندی ذکر شده که ممکن است در مورد رشد و تقویت عزت نفس در کودکان به آن ها توجه نکرده باشیم.
اگر چه تعریف و تمجید به موقع نقش بسیار سازنده ای در ارتقای عزت نفس کودکان دارد، اما راه های بهتری هم برای «ایجاد عزت نفس در کودکان» به جای تعریف و تمجیدهای مکرر از کارهایی که می کنند، وجود دارد. «جیم تیلور» نویسنده کتاب «کودکان گوش می دهند: 9 پیامی که باید از شما دریافت کنند» نکته مهمی را به والدین گوشزد میکند؛ والدین عزیز! اگر به دنبال افزایش عزت نفس کودک دلبندتان هستید، شما می توانید از کمک به آن ها در انجام بهتر فعالیت ها شروع کنید. یادتان باشد که برای انجام این کار، باید یاد بگیرید که عقب بایستید و اجازه دهید کودک شما خطر کند، دست به انتخاب بزند، مشکلات را حل کند و آن چه را شروع کرده به پایان برساند.
تعریف و تمجید بیش از حد از کودکان بیش از آن که برای آنها مفید باشد، به ضرر آنهاست. دکتر تیلور روانشناس مطرح رشد کودکان، در کتاب های خود چنین می گوید : عزت نفس در افراد در اثر احساس عشق و محبت و امنیت و همین طور دستیابی به مهارت ها ایجاد می شود. علیرغم اینکه پدر و مادرها به کودکان خود عشق می ورزند و احساس امنیت را برایشان ایجاد می کنند، ولی در ایجاد مهارت – یعنی تبحر در انجام کارها – موفق نیستند، آنها باید بدانند که کسب مهارت نیاز به زمان و تلاش دارد. او می گوید «ما نمی توانیم با تشویق و ستایش در کودکان خود، مهارت ایجاد کنیم، هرچند که ممکن است علاقه زیادی به این کار داشته باشیم.»
در حقیقت با تعریف و تمجید بیش از حد از کودکان، بیشتر از اینکه اثر مثبتی در رشد کودکانمان داشته باشیم به آن ها آسیب می رسانیم.
«اگر پیوسته به کودک خود بگویید که کار خود را به خوبی انجام می دهد و بسیار فوق العاده است، در حقیقت سطح چالش را در او پایین آورده و به او اعلام می کنیم که نیازی نیست که زیاد به خودش فشار بیاورد. باید بدانیم که عزت نفس و اعتماد به نفس در اثر انجام کارها، تلاش و شکست خوردن، و سپس تلاش مجدد به دست می آید.
یعنی در اثر تمرین و تمرین و تمرین.» روانشناسان و والدین موفق باور دارند که تعریف و تمجید مداوم، در حقیقت موجب فرسایش عزت نفس می گردد. در چنین وضعیتی کودک فکر می کند همیشه و از قبل در حالت عالی قرار دارد و یا این که سعی می کند همیشه عالی باشد ،چیزی که تقریبا غیرممکن است. همچنین آنها معتقدند که تعریف و تمجید نادرست موجب سردرگمی کودکان می شود. «اگر فرزند من نتواند کلمه ای را درست تلفظ کند و من به او بگویم که این کار را به بهترین شکل انجام داده است، او یاد می گیرد که به غرایز خود اعتماد نکند. او یاد می گیرد که تعریف و تمجید تنها یک دروغ توخالی است.»
علاوه بر آنچه گفته شد، تیلور در ادامه می گوید:
اگر به کودک خود پیوسته بگویید که او بهترین، باهوش ترین یا با استعدادترین کودک است باعث می شود که در آینده با مسائل مهمی روبرو شود، چرا که این کودک در آینده به فردی خود محور تبدیل شده است که تصور می کند یک نابغه است و روزی متوجه میشود که چنین فردی نیست.
«ویکتوریا سوپیک» از مدیران موفق یک شرکت ارائه خدمات به کودکان که خود مادر هشت کودک است، خطاب به والدین بخصوص مادران می گوید وقتی کودکتان دست به پذیرش خطرات معقولی می زند، کنار بایستید. چراکه کودکان باید فرصت خطر کردن داشته باشند و شما فقط باید نظاره گر آنها باشید. او می گوید «کودکان برای بدست آوردن عزت نفس و اعتماد به نفس در خود باید از فرصت های خود در دنیای اطراف شان استفاده کنند، دست به انتخاب بزنند و مسئولیت کارهای خود را بپذیرند.» او پدر و مادرهای زیادی را می بیند که همیشه سعی دارند کودکان خود را از شکست نجات دهند.
برای ایجاد عزت نفس، کودکان به دنبال فرصت هایی هستند تا بتوانند توانایی خود را نشان داده و حس کنند کمک هایشان ارزشمند است. کودکان شما از همان سال های آغازین زندگی یعنی از همان زمانی که تازه راه رفتن را یاد گرفته اند، میتوانند شما را در انجام کارهای خانه همراهی کنند. از کودکتان بخواهید در پخت و پز، چیدن میز و مرتب کردن تخت به شما کمک کنند. با اینکار حس ارزشمند بودن را در آنها ایجاد می کنید و عزت نفسشان را بالا می برید.
دنبال کردن علایق و به ثمر رساندن آنها یکی از بهترین و قدرتمندترین راهکارها برای ارتقای عزت نفس کودک دلبند شماست. کودک تان را تشویق کنید تا کارهای مورد علاقه خود را انجام دهند، مهم نیست که یک کار کوچک باشد یا کاری بزرگ، فقط مطمئن شوید که کاری را که شروع کرده اند، را ادامه داده و آن را کامل کنند تا حس موفقیت را در پایان کار بدست آورند. با این کار عزت نفس کودکان به شدت بالا می رود.
امروزه روانشناسان معتقدند واژه “شکست” باید به “کسب تجربه” تغییر پیدا کند؛ شکست خوردن یا کسب تجربه ، کوچک و بزرگ نمیشناسد؛ تا زمانی که افراد بویژه کودکان تجربه کسب نکنند، مسلما پیشرفتی هم نخواهند کرد. بسیاری از پدر و مادرها به اشتباه فکر می کنند تلاش ها و شکست ها موجب از بین رفتن عزت نفس کودکشان می شود، اما در حقیقت هر تجربه میتواند یک فرصت طلایی برای آموختن و نزدیک شدن به موفقیت نهایی و ایجاد عزت نفس در کودکمان باشد. پس اجازه دهیم کودکمان شکست را تجربه کند. هیچ فرد موفقی، از بدو تولد، موفق نبوده است! به نظر شما ، عزت نفس کودکان شما مهم است یا شکست خوردن در یک مسابقه ورزشی و ناتوانی در حفظ جدول ضرب؟؟
اگر دنبال یک راهکار مطمئن و مهم برای افزایش عزت نفس کودکان هستید، به کودک خود نشان دهید که همیشه خود او را دوست دارید، حتی زمان هایی که او شکست خورده یا تصمیمات بدی گرفته است. کودک شما نباید تصور کند که تمام توجه شما به او، تنها به خاطر کارهایی است که انجام می دهد، اگر همه صحبت های شما درباره عملکرد کودکتان باشد، اینطور فکر میکند که او را فقط بخاطر کارهایی که انجام میدهد، مورد توجه قرار میدهید و دوست دارید
ممکن است کودک شما هدفی را انتخاب کرده باشد که متناسب با توانایی هایش نباشد؛ بنابراین با ناکام ماندن در رسیدن به هدف خود، دچار ناامیدی خواهد شد.والدین باید اطمینان حاصل کنند که اهداف کودکشان در سطح مناسبی با توانایی آنها است و قادر به تحقق آن ها هستند. مثلا می توانید به او پیشنهاد کنید به جای حضور در یک تیم سطح بالا که ممکن است در آن به عنوان نفر آخر انتخاب شود، در یک تیم سطح پایین تر شرکت کند و در آن حس ستاره بودن داشته باشد. کودکی را در نظر بگیرید که کلاس دوم است. او در روخوانی کاملا ناموفق است و آماده تسلیم شدن است ، مادر این کودک یک تصمیم به موقع و بسیار خوب میگیرد، او تعدادی کتاب با عنوان «خانه درختی جادویی» برای او تهیه می کند که کمی از سطح او پایین تر بودند. کودک ناامید ، اکنون هر روز دو کتاب می خواند و به قدری به خود افتخار می کند که شروع به خواندن یک مجموعه کتاب بسیار سخت کرده است.» بعد از این اتفاق، مادر و پسر در این مورد صحبت کردند که چگونه انتخاب درست مادرش برای ارتقای عزت نفس وی جواب داده است، و مادر نیز پشتکار پسرش را مورد تحسین قرار می دهد
اگرچه گاهی تعریف و تمجید به اشتباه استفاده می شود و آثار مخربی در رشد شخصیت کودکان دارند، اما تعریف و تمجید به موقع برای موفقیت های مشخصی که با تلاش کودکانمان به دست آمده باشد، برای ایجاد و افزایش عزت نفس آنها بسیار ارزشمند و سازنده است. معلمی از دانش آموزانش می خواهد که دفتری برای خود تهیه کنند و هر زمان عبارات تشویقی یا تعریف و تمجید دریافت کردند، آنها را با ذکر علت در آن یادداشت کرده و نزد خود نگه دارند. سپس هر زمان که احساس بدی داشتند، به آن دفتر و تمام یادداشت های تحسین آمیزش نگاه کنند و با خواندن کارهای تحسین برانگیز خود، احساس خوبی پیدا کنند. این دفتر به این دلیل نتیجه می دهد که به کودکان نشان می دهد از چه جهاتی، خاص هستند و به آن ها می آموزد که تمرین کردن، نتایج خوب در برخواهد داشت. به گفته سوپیک، این تمرین و تلاش است که باید مورد تمرکز، تعریف و تمجید و ستایش باشد. به سادگی به کودکان نگویید «که بازی واقعا عالی بود» بلکه به آن ها بگویید «نحوه پاس دادن توپ به هم تیمی ات واقعا شاهکار شاهکار بود.»
کودکان واقعا خوشحال می شوند اگر ناخواسته بشنوند که مورد تحسین واقع شده اند و به یاد داشته باشید که کمی تعریف غیرمستقیم، می تواند برای کودکتان شگفتی آفرین باشد. با اندکی خلاقیت عزت نفس کودکان را چند برابر کنید! کاری کنید که فرزندانتان میزانی تعریف و تمجید را «به صورت ناخواسته بشنوند.» مثلا من گاهی طوری رفتار می کنم که انگار نمیدانم کودکم به حرف های من گوش می کند « به دوستان خود می گویم که معلم او گفته است سارا بسیار مهربان است، یا این که امروز علی تلاش زیادی کرد و بالاخره موفق شد بند کفش هایش را به تنهایی ببندد. کودکان از شنیدن این سخنان بصورت مخفیانه خیلی خوشحال می شوند چون می دانند که این حرف ها واقعی هستند و قصد ندارم که تنها یک حس خوب را ایجاد کنم.»
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به سایت دکتر مرجان محمدیان می باشد.
طراحی و پیاده سازی توسط تیم تخصصی وطن دیزاین
مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد ، هر نظری که برای ما می نویسید قوت قلبی برای حال ما خواهد بود