این بیماری اکثرا در اواخر سن بلوغ و شروع جوانی خودش را نشان می‌دهد هرچند ممکن است در سنین پایین‌تر هم وجود داشته باشد ولی غالبا با استرس‌های دوران نوجوانی اشتباه گرفته می‌شود و تشخیص داده نمی‌شود. پس حتما این مطلب مهم را از دست ندید.
اختلال دوقطبی یا همان بیماری شیدایی نوعی اختلال خلقی است که باعث نوسانات شدید در خلق و خوی می‌شود. این نوسانات نه تنها روی خلق و خوی فرد بلکه روی فکر، رفتار و عملکرد فرد تاثیر می‌گذارد. این بیماری به صورت دوره‌ای است یعنی فرد در طول زندگی خود تجربه این را دارد که دوره‌هایی حداقل یک هفته را در فاز افسردگی و یا بالعکس در فاز شیدایی یا مانیا به سر برد. در میان این دوره‌ها فرد دوره‌هایی سالم دارد که ممکن است حتی سال‌ها طول بکشد. البته فراز و نشیب در خلق و خو ممکن است به صورت طبیعی در هر انسانی وجود داشته باشد ولی در بیماری دوقطبی دامنه این تغییرات و نوسانات بسیار شدید است.
در دوره مانیا فرد لزوما شادی بیش از حد و سرخوشی را تجربه نمی‌کند بلکه ممکن است بسیار پرخاشگر و تحریک‌پذیر باشد. در این دوره فرد حداقل سه تا از علائم زیر را دارد:
دوره افسردگی باید حداقل دو هفته ادامه داشته باشد به‌طوریکه در بیشتر روزها و در بیشتر طول روز این حالت با آن‌ها همراه است. در این فاز باید حداقل 5 تا از علائم زیر را داشته باشند:
با توجه به دلایل ذکر شده خطر ورشکستگی، اعتیاد، خودکشی، تصادفات رانندگی، ازدواج‌یا طلاق‌های ناگهانی در این بیماران به وفور دیده می‌شود.
بعد از دانستن اینکه اختلال دوقطبی چیست؟ در ادامه انواع بیماری دوقطبی را ذکر می‌کنیم:
بیماری دوقطبی نوع 1: مانیا همراه یا بدون افسردگی
بیماری دوقطبی نوع 2: هایپومانیا (حالت خفیفی از مانیا) به اضافه افسردگی
تشخیص بیماری دوقطبی در برخی موارد بسیار دشوار می‌باشد زیرا گاهی فرد بدون هیچ سابقه خانوادگی و تنها با یک افسردگی ساده به پزشک مراجعه می‌کند. در این حالت درصورتی که به اشتباه افسردگی تک قطبی تشخیص داده شود و دارهای ضد افسردگی تجویز شود، فرد به اصطلاح سوییچ می‌کند یعنی به یکباره وارد فاز مانیا می‌شود و دارای انرژی بیش از حد و سرخوشی می‌شود. در این حالت ممکن است خود فرد از وضعیت خود بسیار راضی باشد ولی اطرافیان بیمار با مشاهده این حالت باید سریعا به پزشک اطلاع دهند تا پزشک اقدام به قطع دارو و تجویز داروی جدید برای درمان بیماری دوقطبی نماید.
مهمترین عوامل تشدیدکننده اختلال دوقطبی، عدم دریافت درمان به موقع و یا قطع داروها می‌باشد، زیرا در این صورت تعداد دوره‌ها در آینده بیشتر و وخیم‌تر می‌شود. هر کدام از دوره‌های دوقطبی مانند مانیا، افسردگی و ترکیبی (داشتن هر دو علائم افسردگی و مانیا همزمان) به ترتیب خاصی اتفاق نمی‌افتند و قابل پیش‌بینی نیستند. ممکن است بین هر کدام از دوره‌ها سال‌ها فاصله باشد. ولی هرچقدر سن بالاتر می‌رود فاصله بین دوره‌ها به هم نزدیکتر می‌شود. در زنان این بیماری ممکن است خودش را در دوران بارداری یا پس از زایمان با نشانه‌های افسردگی پس از زایمان نشان دهد. بنابراین با مشاهده نشانه‌هایی از افسردگی بعد از زایمان حتما به پزشک مراجعه کنید تا نوع افسردگی شما تشخیص داده شود. زنانی که سابقه بیماری بای‌پولار داشته‌اند در دوران یائسگی ممکن است دوره‌هایی از افسردگی را تجربه کنند و یا دوره های بیماریشان سریع‌تر شود.
این بیماری به صورت ژنتیکی در فرد بیمار وجود دارد و عوامل بیرونی تنها مانند تریگری باعث بروز آن می‌شوند، عواملی مانند:
بهترین روش درمان بیماری دوقطبی استفاده از داروهای تثبیت‌کننده خلق است. داروهایی مانند: والپرات سدیم، لیتیم، لاموتریژین، کاربامازپین ... . داروها بسته به تشخیص پزشک و فازی که بیمار در آن قرار دارد تجویز می‌شوند.
البته ممکن است پزشک از ترکیب رواندرمانی و دارودرمانی برای درمان استفاده کند. در صورت تجویز داروی لیتیوم پزشک آزمایش خون تجویز می‌کند و هر چند ماه یکبار این آزمایش را تکرار می‌کند. در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی، مشکل را با پزشک خود در میان بگذارید و بدون دستور پزشک هرگز داروی خود را قطع نکنید.
خبر خوب است که این بیماری در صورت انجام اقدامات درمانی صحیح توسط روانپزشک حتی در مواردی که بیماری شدید باشد، به شدت کنترل پذیر است و این اشخاص می‌توانند زندگی عادی داشته باشند. جالب است بدانید بسیاری از افراد موفق در دنیا به بیماری دوقطبی دچار هستند و این به علت هایپومانیا (حالت خفیفی از مانیا) است که باعث انرژی بالا، خلاقیت، اعتماد به نفس و عملکرد اجتماعی بالا در این افراد می‌شود. در نتیجه فرد در بعضی از جنبه‌های زندگی‌اش با موفقیت‌های چشم‌گیری روبرو می‌شود.
در صورت پیگیری درمان توسط روانپزشک ماهر، این بیماران می‌توانند همانند دیگران زندگی عادی داشته باشند. ولی در صورت عدم توجه به جنون می‌انجامد.
طول عمر بیماران دوقطبی چقدر است؟
به طور کلی طول عمر بیماران دوقطبی به علت خطر عواملی مانند: خودکشی، مصرف مواد مخدر، تصادفات رانندگی و ... کمتر از افراد عادی است. ولی با مصرف منظم داروها می‌توان جلوی آن را گرفت.
تشخیص بیماری دوقطبی گاهی بسیار دشوار است و تنها یک روانپزشک ماهر طی جلسه مصاحبه روانپزشکی می‌تواند به تشخیص برسد.
تاثیر بیماری دوقطبی بر مغز چیست؟
این بیماری به علت عملکرد نادرست مغز ایجاد می‌شود و می‌تواند در همه جنبه‌های زندگی فرد تاثیر بگذارد. با درمان‌های روانپزشکی می‌توان عملکرد مغز را بهبود بخشید.
تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان حقیقتا امری دشوار و بحث برانگیز است. زیرا علائم اختلال دوقطبی در کودکان نسبت به اختلال دوقطبی شخصیتی در بزرگسالان متفاوت است و ممکن است استاندارهای لازم برای تشخیص اختلال دوقطبی شخصیتی را نداشته باشند. هم چنین بسیاری از علائم اختلال دوقطبی در کودکان با علائم سایر اختلالات خلقی کودکان مانند بیش فعالی هم پوشانی دارد. پیشرفت های اخیر علم روانشناسی موجب شده است تا تشخیص علائم اختلال دوقطبی در کودکان ساده تر باشد، هرچند این کار ممکن است هفته ها و یا ماه ها به طول بیانجامد. ممکن کودک شما به مراقبت های ویژه یک روان درمانگر متخصص اختلال دوقطبی در کودکان نیاز داشته باشد.
درست مانند اختلال دوقطبی شخصیتی در بزرگسالان، اختلال دوقطبی در کودکان نیز با طی کردن دوره های شادی و غم همراه است. در حالیکه تمامی کودکان در طول مرحله رشد خود تغییرات خلق و خو را تجربه می کنند در اختلال دوقطبی در کودکان این تغییرات بسیار شدید است. با درمان مناسب، علائم اختلال دوقطبی در کودکان کاملا کنترل می شود. البته این کار نیاز به تلاش درمانگر، کودک و والدین او دارد.
برخی اوقات علائم اختلال دوقطبی در کودکان تغییر می کند. در این صورت روش های درمانی نیز باید تغییر کنند. برای مثال شاید نیاز باشد تا کودک شما داروهای دیگری مصرف کند و یا روش های درمانی دیگری اضافه شوند.
نقش والدین در اختلال دوقطبی در کودکان موثرتر از روش های روان درمانی و دارو درمانی است. والدین ابتدا باید بدانند اختلال دوقطبی چیست و علائم دوقطبی شیدایی را بشناسند. تشخیص به موقع، نقش بسیار موثری در درمان اختلال دوقطبی در کودکان دارد. برای مثال، والدین می توانند یک نمودار از تغییرات روزمره خلق و خو کودک خود تهیه کنند و آن را به درمانگر ارائه دهند تا درمانگر راحت تر بتواند این اختلال را تشخیص دهد و روش های درمانی مناسبی برای کودک برنامه ریزی کند.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به سایت دکتر مرجان محمدیان می باشد.
طراحی و پیاده سازی توسط تیم تخصصی وطن دیزاین
مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد ، هر نظری که برای ما می نویسید قوت قلبی برای حال ما خواهد بود